Vlog #6 Hippie’s Doorbraak

Lang leve de smartphones vandaag de dag! Nu kon een stalgenootje van ons het bijzondere moment vastleggen dat Hip zonder angst zijn balans vindt en zijn rug ontspant. Hier is heel wat aan vooraf gegaan, maar na een zoektocht was de oplossing vrij eenvoudig.

Hippach’s uitdaging
Hip heeft met zijn Jazz-bloed de angst nogal snel aan de oppervlakte zitten en wordt (of beter gezegd werd) dan behoorlijk pittig. Daarnaast zat het hem fysiek niet helemaal mee. Hij heeft een trailerongeluk gehad in zijn hele jonge jaren en daarbij zijn achterbeen beschadigd. Op röntgenfoto’s is te zien dat zijn kroonbeen zelfs een deukje heeft, waardoor het aannemelijk is dat Hip wat scheef is en dat hij dit in zijn achterhand compenseert. Daar komt bij dat hij een groot, lang paard is dat laat volwassen is. Hij is een beetje een (lieve) slungel. Zowel mentaal als fysiek was de balans een zoektocht.

Zoeken met mijn Hart
Bij alles wat ik voor Hip heb gezocht liet ik mijn hart spreken en stond Hippach’s welzijn voorop. Na wat zoeken kwam ik uit bij Stal Mireille waar ik onder andere de clinic In Balans aan de Enkele Longe heb gevolgd. Dat gaf enorme eye-openers waarvoor ik erg dankbaar ben. Een van de belangrijkste inzichten die ik kreeg, is dat een paard dat balans mist, angst heeft om te vallen. Angst… die hield ik in gedachten omdat dit precies past bij het beeld dat ik van Hip had. Verder zijn uiteraard de longeertechnieken me enorm bijgebleven en werd voor mij duidelijk verklaard hoe je een paard zonder dwang en druk op eigen benen in balans kunt leren lopen.

Waarom lukt het maar niet?
Zonder druk, dwang en dominantie lukte het niet om Hip in balans aan de enkele longe te laten lopen (en met druk, dwang en dominantie zou ik het nooit hebben willen proberen), althans niet met een ontspannen rug zodat hij zijn hoofd zou laten zakken. Natuurlijk vroeg ik me af of hij het fysiek aankon, gezien zijn scheefheid en wie weet wat er mis was met zijn lijf. Echter… als hij in vrijheid prachtige pittige dansjes liet zien, liet hij ook gerust zijn hoofd zakken terwijl hij prachtig rond draafde. Op zo’n moment voelde hij zich natuurlijk een zelfverzekerde Koning. Het moest dus angst zijn.

Ik ben na de clinic ook enkele lessen ‘werken aan de hand’ gaan volgen met een van de leermeesters U Star en later Rechter. Hiermee leerde Hip al veel aan zijn balans te werken en hij leerde zijn hoofd omlaag te brengen in de draf, maar dus alleen wanneer ik naast hem liep en hem begeleiding gaf.

Angst oplossen
Daarom kwam de clickertraining en target-training ook hiervoor in beeld. Ik heb, zoals je kunt zien in Vlog #1 (zie mijn kanaal), Hip met de targetstick over zijn angst heen geholpen om zijn hoofd te laten zakken en hem aangeleerd dat deze houding is wat ik van hem vraag. In het begin was de spanning van zijn gezicht af te lezen, maar met kleine stapjes en de wetenschap dat clickertraining altijd positief en fun is, heeft hij zichzelf overwonnen en begon hij het spel super leuk te vinden. Hij begon zelf enthousiast te laten zien dat hij begreep wat de bedoeling was.

Doel bereikt
En vandaag was het zover. Ik longeerde Hip gewoon om hem lekker even wat beweging te geven en vooral zonder verwachtingen, maar daar was hij! De angst was opgelost en hij vond deze houding en balans vast ook veel lekkerder voelen. Zoals je hoort in de video laat ik Hip mijn tongklik horen als brug naar het juiste gedrag of de juiste houding die hij laat zien. Voor ik begon met opnemen had hij zowel linksom als rechtsom al een mooi aantal rondes gedraafd met zijn hoofd laag en zijn rug ontspannen. En daarna deed hij het braaf weer, speciaal voor de camera.

Hip was trots, en ik ook!

Loop jij ergens tegenaan met je paard en wil je het graag paardvriendelijk oplossen? Neem gerust contact met me op. Je vindt meer informatie op mijn website en je kunt me natuurlijk ook volgen op Facebook via de volgende link FB Equine Awareness Centre

Veel plezier met je paard,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist
Paardengedrag – Paardenportretten – Paardenmedium

Vlog #5 Hippie in REM-slaap

Moet je ook altijd zo lachen als je een hond ziet rennen in zijn slaap? John en ik kunnen daar enorm van genieten bij onze Whippet Olaf. Iets minder bekend is dat ook paarden hetzelfde gedrag vertonen! In mijn vorige blogpost vertelde ik allerlei interessante feiten over slaap en in deze vlog zie je hoe Hippach droomt en over vlaktes loopt, met dank aan een lieve attente stalgenoot die de kans nam om dit te filmen! Aangezien REM slaap super belangrijk is en veel paarden niet in de gelegenheid zijn om dit te bereiken, was ik natuurlijk enorm blij dat ik zag dat Hip hier lekker van kon genieten, naast zijn Eddie.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist Level 1
Paardengedragsdeskundige – Paardenportretten – Paardenmedium

Een van de Mooiste Gedragingen – Slaap

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paard paarden paardengedrag gedragsdeskundige slaap rem pair-bond.JPG
Hippach in REM-slaap. Zijn pair-bond waakt over hem een belangrijke voorwaarde om REM-slaap te bereiken. 

Eigenlijk is het best wel grappig. Hip is een prachtig dressuurpaard, hij kan mooi bewegen, heeft een lief koppie en er zijn genoeg gedragingen die prachtig zijn om te zien bij hem. En toch vind ik slaap een van de mooiste gedragingen, of misschien wel het mooiste gedrag, om te zien. Hoe kan iets wat zo saai is, zo mooi zijn? 

Slaap is, net als voor ons, ook voor paarden ontzettend belangrijk en wordt helaas wat ondergewaardeerd. Het is zelfs zo dat erg veel paarden slaaptekort hebben. Ik was dan ook intens gelukkig toen ik van een stalgenootje een filmpje kreeg van Hippach die midden in een REM-slaap was. Maar hoe zit dat nu precies met slaap bij paarden?

Paardenslaapjes
Wat de meeste mensen wel weten is dat paarden staand slapen. Er zijn echter verschillende vormen van slaap en bij paarden is iets bijzonders aan de hand. Paarden hebben een polygefaseerde slaap binnen een circadiaans ritme (een ander woord voor slaap-waakritme of 24-uursritme). Polygefaseerd wil zeggen dat de slaap van het paard een aantal verschillende fasen omvat.

Binnen 24 uur slapen paarden tot 3,5 a 4 uur per dag. Globaal gezien is het grootste deel hiervan non-REM slaap. Dit is nodig om het lichaam op te laden en te herstellen. Slechts 5 minuten per dag heeft een paard REM-slaap. Dit is de slaapfase waarin het brein herstelt, indrukken worden verwerkt en al het geleerde wordt verwerkt.

De volgende stadia zijn interessant en te herkennen als je naar je paard kijkt
Fase 1
De lichtste vorm van slaap. Dit is een overgang tussen waak en slaap. Je paard is suffig, laat het hoofd zakken en sluit en opent de ogen. Meestal zie de meer paarden tegelijk in dit stadium.
Fase 2
Het brein zorgt er, met electrische activiteit, in deze fase voor dat het paard blijft slapen en dus niet telkens de ogen opent tussendoor.
Fase 3 (de eerste fase die onder Short Wave Sleep valt)
Het paard valt dieper in slaap, het kan zelfs snurken en het lichaam stopt met bewegen.
Fase 4 (de tweede fase die onder Short Wave Sleep valt)
Diepe slaap, die niet erg zichtbaar is ten opzichte van fase 3, maar die vooral gemeten is aan de hand van de breinactiviteit.
Fase 5
Dit is de REM-slaap. Het paard ligt en het lichaam is helemaal ontspannen. Er is geen spierspanning, maar wat je wel kunt zien is ‘rapid eye movement’ waar de afkorting REM vandaan komt. Het brein is tijdens deze slaap actief. Het lichaam rust en het brein verwerkt van alles. Met metingen is aangetoond dat het zeer aannemelijk is dat paarden dromen net als mensen. Paarden vertonen dan namelijk vergelijkbare hersenactiviteit. Je kunt ook andere dingen zien tijdens de REM-slaap, namelijk het bewegen van de benen alsof ze lopen en beweging van de oren e.d. Ook snurken en hinniken komt voor. Dit gedrag kennen we vooral van honden, maar paarden doen dit dus ook.

Fase 3 en 4 zijn de Slow Wave Sleep en duurt per dag ongeveer 2 uur van de bovengenoemde 3,5 à 4 uur. De REM-slaap duurt dus maar 5 minuten per dag, maar is tegelijkertijd misschien wel de belangrijkste vorm van slaap.

Waarom is slaap nou eigenlijk zo belangrijk?
Eerst de voor de hand liggende redenen… Ten eerste is slaap een reactie op vermoeidheid en op omgevingsveranderingen zoals donker en licht. Een andere reden is REM-slaap. REM-slaap is de tijd die een paard (en ook de mens en andere dieren) nodig hebben om gevoelig te blijven voor stimuli uit de omgeving. Concreter gezegd helpt het paarden om oplettender te kunnen zijn, dus meer alert voor gevaren uit de omgeving en dus adequater te kunnen reageren op roofdieren. Een andere reden die heel interessant is, is dat tijdens de REM-slaap alle ervaringen van de dag worden opgeslagen en de onbelangrijke worden verwijderd (onnodige info neemt anders plek in). Het is ook van groot belang om de verschillen te kunnen opslaan in geleerde voorvallen en instinctieve gedragingen.

Er wordt dus tijdens slaap erg veel verwerkt en het is dan ook een zeer actief proces. Short Wave Sleep is nodig om het lichaam te herstellen en REM slaap is nodig om het brein (alle indrukken, emoties, ervaringen, instincten en alles wat geleerd is) te herstellen.

Wat betekent dit voor training?
REM-slaap is van essentieel belang voor een paard om stress te verwerken (denk aan training, reizen in een trailer etc). Er worden ook allerlei neurotransmitters en hormonen aangemaakt. Stressvolle situaties en het houden van paarden in een stal beïnvloeden bijvoorbeeld de serotonine aanmaak en beïnvloeden daarmee de slaap omdat serotonine betrokken is bij een goede slaap. Een tekort aan serotonine en slaaptekort hebben depressie tot gevolg. Met als gevolg dat een paard zich niet erg gelukkig voelt en ook humeurig kan zijn. In ergere gevallen heeft het gedragsproblemen en agressie tot gevolg.
Slaap is dus ook absoluut een welzijnsvraagstuk. Erg veel paarden komen helaas niet toe aan REM-slaap, krijgen slaaptekort en kan gedragsproblemen veroorzaken. Jij weet vast hoe het voelt om slaaptekort te hebben en hoe rottig dat is. Voor een paard is dit niet anders. Slaap is dan ook altijd een van de vele dingen waar ik me op focus tijdens een gedragsconsult. Met wat aanpassingen kun je de slaap van je paard positief beïnvloeden.

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf slaap paardengedrag gedragsdeskundige paard paarden rem
Jonge Hippie, weer lekker uitgerust.

Het leuke filmpje van Hippach zijn REM-slaap is zo’n genot, dat ik het binnenkort met je zal delen.

Neem gerust contact met me op als je hulp wil met je paard.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourst Level I
Medium voor Paarden
Paardenportretten

Vlog #3 Trainen met Kalmte

In mijn vorige blogpost schreef ik al over hoe ik Hippach heb geleerd zijn hoofd laag te houden zodat hij makkelijker kalm blijft en in contact blijft met me. In deze leuke nieuwe vlog laat ik zien hoe ik dit precies doe, in dit geval, met een target stick. Hip kent de targetstick natuurlijk al en nu kun je dus zien hoe je deze handige tool vervolgens kunt inzetten.

Veel kijkplezier!
Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist Level I

Hoe Houding Gedrag Beïnvloedt

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paardengedrag gedragsdeskundige paarden clickertraining positieve bekrachtiging R+ angst angstagressie vaststaan
Puppy-paard Hip leerde in het begin vooral dat hij niets meer te vrezen had en hoe hij zichzelf kon kalmeren <3

Toen ik Hippach kocht, wist ik dat hij last had van angstagressie. Ik kende hem immers al goed voor ik hem kocht. Hij werd als drie jarige van de wei geplukt en ‘moest het gaan doen’. Hij moest vast staan op de poetsplaats en hij moest maar binnen no time snappen dat een hoofdstel, een bit, een zadel, iemand op zijn rug en de hoefsmid heel gewoon zijn. Hij moest zijn bloedlijnen gaan waarmaken. Zijn bloedlijnen bepalen echter ook dat bij hem de angst meer aan de oppervlakte zit dan bij veel andere paarden. Met hem was meer geduld en een andere benadering veel beter geweest, maar helaas werd door zijn trainster, naast de gebruikelijke haast, gebruik gemaakt van technieken die meer kwaad dan goed hebben gedaan.

Als Hip zo afschuwelijk werd aangepakt en probeerde te vluchten, dan kreeg hij er nog erger van langs. Niet heel gek dat hij in dat geval agressief reageerde. Dat zou ik zelf ook doen. Helaas werkt dit in de hand dat de angstagressie een geconditioneerde emotionele respons wordt. Het vastzetten bijvoorbeeld werd direct aanleiding voor Hip om compleet over de emmer te gaan. Een poetsplaats ook. De combinatie van die twee samengestelde stimuli en je had een feest te pakken.

Equine Awareness CentreMerel Burggraaf paardengedragsdeskundige paardengedrag deskundige medium paard paarden equine behaviourist.jpg
Het prille begin, Hip wordt hier begeleid bij het vast staan en mag alles zien wat er aan ZIJN lichaam gebeurt. Met het hoofd zo laag, kan hij mooi blijven denken én blijven leren uiteraard. De volgende stap werd de hoefsmid (lees daarover meer in een van de eerdere blogposts)!

Hoewel het heel spannend klinkt om een paard met angstagressie te kopen (en dat is het ook), wist ik vanaf het begin dat wij het samen zouden kunnen gaan oplossen. Ik kon immers op een prachtige manier contact met hem maken en ik wist dat dit het begin zou zijn van zoveel meer. Het was voor mij de aanleiding om een op de wetenschap gebaseerde opleiding te volgen om Equine Behaviourist te worden, oftewel Gedragsdeskundige voor Paarden. 

Natuurlijk heb ik Hip eerst laten bijkomen toen hij bij mij kwam. Toch ben ik ook vrijwel meteen met clickertraining begonnen. Clickertraining, oftwel R+ (positieve bekrachtiging), heeft als groot voordeel dat je er geconditioneerde angsten mee kunt oplossen en dat het 100% welzijnsproof is! Deze methode is nooit aversief, maar juist altijd gericht op het welzijn, positiviteit en kalmte. Het verandert letterlijk de hersenpaden, het zenuwstelsel en het soort hormonen dat wordt afscheiden (van adrenaline bijvoorbeeld naar dopamine). In dit kader heb ik Hip bewust eerst geleerd om zijn hoofd omlaag te brengen. Wanneer het hoofd omlaag is, dan worden er hormonen aangemaakt die bij kalmte horen. Denk maar aan hoe kalm een paard is, als hij graast. En het tegenovergestelde, een paard dat stress heeft doet vaak zijn hoofd helemaal omhoog. Later bleek dat het aanleren van de lage hoofdhouding een super keuze was. Het werd regelmatig een redding en ook de basis voor het aanleren van nieuwe dingen of het omvormen van angst naar vertrouwen.

Al vrij in het begin, Hip was pas 4 toen hij bij mij kwam, raakte Hip in paniek op de poetsplaats. Ik vroeg hem zijn hoofd omlaag te doen, zonder dwang, maar juist met een target, waardoor hij op dat moment net genoeg kalmeerde om weer contact met hem te krijgen en in rust van de poetsplaats af te lopen. Wat was dat een overwinning voor ons allebei. Zeker in het begin waren er wel eens cruciale momenten. Het mooie is, dat oude hersenpaden die niet meer gebruikt worden (angst/paniek) uiteindelijk verdwijnen en dat nieuwe hersenpaden (hoofd omlaag bij stress om kalmte te krijgen) steeds sterker worden. Nu is het zelfs zo dat Hip er zelf voor kiest om zijn hoofd omlaag te brengen wanneer hij iets spannend vindt. Zo kan hij blijven nadenken en normaal blijven functioneren.

Houding beïnvloedt dus gedrag en verandert letterlijk de hersenen. Hiermee kun je een paard dus blijvend helpen. Het is dan natuurlijk wel belangrijk om dit in alle rust aan het paard te leren en niet het paard te dwingen het hoofd naar beneden te brengen. Dit heeft namelijk een heel ander effect.

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paardengedrag gedragsdeskundige voor paarden paardnemedium
Hier is Hip anderhalf jaar bij me. Je ziet hier een open en vrij paard. Clickertraining is één van de belangrijkste aspecten die hieraan hebben bijgedragen <3

Zo zet ik de houding op allerlei manieren in bij het trainen van paarden. Kalmte vind ik belangrijk omdat je dan kunt blijven communiceren met elkaar. En er zijn ook andere mooie koppelingen te maken. Zo kun je een paard dat stress of angst heeft beter laten stil staan en het hoofd omlaag vragen dan hem er ‘doorheen rijden’. De draf en galop zijn namelijk gekoppeld aan het overlevingsmechanisme vluchten en ook aan vechten. Je kunt je voorstellen dat kalmte simuleren met de houding, een paard ook werkelijk kalmer maakt. Het brein weet namelijk het verschil niet tussen een gesimuleerde houding en een echte houding. Het paard gaat er zelf ook steeds vaker bewust voor kiezen om de kalme houding aan te nemen. Je geeft hem tools om het op te lossen. Goed aangeleerde houdingen, die ook passen bij het moment en de mindset, zijn een super tool.

Heb jij een paard met angst? Of wil jij je paard gewoon fijne dingen leren op een positieve manier? Neem dan gerust contact met me op.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist Level 1

Vlog #2 Achteruit Inparkeren van Hippie

Dit filmpje vind ik zó leuk! Ik had de dag ervoor Hippach verhuisd naar een andere plek, een paddock paradise. Toen ik de volgende dag weer kwam, wilde ik hem laten wennen aan een onbekende ruimte.

Was hij eerst nog een regelrechte Pietje Paniek wat hem gevaarlijk maakte als je niet weet wat je doet, nu is hij een HELD. Hippie showt dit graag met deze nieuwe vlog! Ik durf te wedden dat je je moeilijk kunt voorstellen dat het ooit heel anders is geweest. Ben jij ook zo trots op Hip?

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf

Vlog #1 Target Training bij dressuur

En daar gaan we dan 🙂 De eerste vlog staat op mijn nieuwe YouTube kanaal. Wat ontzettend leuk om ook op deze manier allerlei paardenkennis met je te delen.

In deze vlog meer informatie over hoe ik target training inzet bij Hippach om hem te helpen een andere houding te vinden in de draf, zonder dominantie, druk en dwang. In vrijheid en met beloning!

Oh ja, onder het filmpje heb ik nog wat meer informatie gedeeld over clicker- en target training, maar ook waar ik die ontzettend leuke turkoois target stick heb gekocht! Het oog wil ook wat.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf

De Gulden Middenweg

This slideshow requires JavaScript.

Normaal gesproken ben ik geen fan van de gulden middenweg, zeker niet als het op mijn dieren aankomt. Onlangs echter heb ik een keuze moeten maken die puur op papier de gulden middenweg leek, maar later toch echt de beste keuze bleek.

Om verschillende redenen vond ik dat Hippach er slecht bij stond op de pensionstal waar we in de zomer van 2017 naar toe zijn verhuisd. Ik vond dat de staleigenaren niet goed met hem omgingen. Ook was er geen overleg mogelijk om bepaalde omstandigheden voor Hippach te verbeteren. Dit ging zover dat ik merkte dat hij niet meer gelukkig was en ook kreeg hij klachten aan zijn gezondheid. Zijn weide lag laag en was daarom extreem nat. Daardoor kreeg hij een ontsteking aan zijn achterbeen. In deze droge zomer werd zijn weiland weer goed en heb ik hem daar laten bekomen. Intussen zocht ik naar een nieuwe plek en die vond ik.

Halverwege oktober heb ik mijn paard kunnen verhuizen naar de lang door mij begeerde paddock paradise. Wat ideaal leek, bleek later flink tegen te vallen. Een paddock paradise (PP) wordt vaak als een meer natuurlijke oplossing gezien voor het houden van paarden. Waar veel mensen echter aan voorbij gaan, is dat dit niet altijd zonder meer waar is.

Een van de vaak genoemde voordelen is het leven in kuddeverband, maar in de natuur werkt dit compleet anders. Het belangrijkste verschil is dat paarden in een familiegroep leven en niet een, oneerbiedig gezegd, bij elkaar geraapt clubje veelal ongesocialiseerde paarden. Onderling is dit vragen om problemen. Het kan natuurlijk goed gaan en het kan soms een tijdje nodig hebben, maar in ons geval ging het niet goed. Ondanks het feit dat Hippach heel rustig aan werd geïntroduceerd en ik daarbij allerlei voorzorgsmaatregelen had genomen zodat hij eerst een tijdje kennis kon maken, stond hij binnen de kortste keren buiten de paddock paradise omdat een van de ruinen hem met grof geweld het terrein af had gejaagd. Deze ruin had zich over een veulen ontfermd en bevocht fel iedere concurrentie. Hip gaf alle signalen om conflict te voorkomen en er was meer dan voldoende ruimte om conflict te vermijden, maar de ruin hield niet op. De eigenaresse van de ruin gaf helaas niet thuis en ik wilde Hip niet meer blootstellen aan dit soort risico’s. Na een grondige analyse van de situatie op basis van het zichtbare paardengedrag en de omstandigheden, ben ik zo snel mogelijk gaan nadenken over een andere plek. Intussen stond Hip apart met een Shet, gelukkig.

Zoals met alles in mijn leven volg ik ook bij Hippach altijd mijn intuïtie. Ik moet eerlijk bekennen dat ik deze keer niet goed had geluisterd. In de week vooraf aan de verhuizing voelde ik heel sterk dat ik de verhuizing niet moest doorzetten. Echter een pp leek zo ideaal… De positieve kant is natuurlijk dat ik mijn roze bril heb afgezet met betrekking tot paddock paradises. Ook dit is namelijk niet natuurlijk en niet in alle gevallen de beste optie. Het belangrijkste dat je voor je paard kunt doen, is een afweging maken van alle omstandigheden waar het betreffende paard (en ook jij als eigenaar mee te maken krijgt).

Met deze nieuwe inzichten ben ik opnieuw gaan kijken wat Hip nodig heeft. En vond al snel een plek met de volgende super plusplunten 🙂
– in de zomer 24/7 buiten;
– in de winter alleen ‘s avonds en ‘s nachts binnen in grote stallen van zo’n 3,5 x 5 meter;
– de stal heeft een luik naar buiten toe en Hip kan neuzen met zijn buurman;
– in plaats van alleen maar draaien, kan Hip nu zelfs lopen en liggen in zijn stal;
– buiten staan de paarden in kleine kuddes;
– er werd goed afgestemd welk groepje bij Hip past;
– absoluut onbeperkt ruwvoer (ook op stal), hier wordt de belofte waar gemaakt;
– de eigenaren wonen er en zijn goed bereikbaar, hebben veel oog voor het welzijn van paarden en denken mee in mogelijkheden;
– al bovengenoemde factoren zijn van essentieel belang, maar wat voor Hippach een wel heel grote helende factor is, is dat hij in de kudde is geplaatst bij zijn voormalige beste vriend. Paarden maken vriendschappen voor het leven en hebben in natuurlijke kuddes altijd één boezemvriend, de pair-bond genaamd. Zodra ze elkaar zagen, zaten ze weer als klitteband aan elkaar vast. Dit maakte voor Hippach de verhuizing wel heel makkelijk. Nu kan hij weer spelen, groomen en eten zij-aan-zij met zijn favoriete kleine paardje.

Het was een hectische tijd, maar eind goed al goed. Het is de moeite waard om kritisch te blijven in wat je wil voor je paard en daarbij 100% het belang van je paard voor ogen te houden. Zou ik nog steeds liever willen dat Hip nooit op stal hoeft? Ja in zekere zin wel ja, maar dat ik Hip het contact met zijn beste maatje van twee jaar geleden heb kunnen terug geven, is onbetaalbaar voor hem.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf

Plezier voor je Paard

Op de wei
Knappe lieve Hippach genietend op de weide.

In mijn vorige blog, die deels ging over verveling bij paarden, heb ik beloofd een stukje te schrijven over ‘enrichment of the environment’ oftewel het verrijken van de leefomgeving van een paard. En hoewel we vaak wat beperkt zijn qua mogelijkheden op pensionstallen, zijn er zeker mogelijkheden als je je creativiteit gebruikt.

In mijn visie heb ik het liefste een paard 24 uur per dag buiten in een kudde en dan in een omgeving waar ze kunnen onderzoeken bijvoorbeeld. De kans op verveling is dan kleiner. In Nederland is dit niet altijd voor iedereen weg gelegd. Je hebt je paardje en dan zoek je een plek voor je maatje dat op een goed bereikbare afstand ligt. En dan kies je uit de best mogelijke opties, zoals zoveel mogelijk weidegang, goed hooi, ruimte lichte stallen enzovoorts. Binnen de omgeving die jij vervolgens hebt kunnen kiezen voor je paard of pony, kun je vervolgens met wat kleine aanpassingen en ideeën de leefomgeving net iets interessanter maken voor een paard. En dat is waarmee ik je wil helpen in deze blogpost.

Mijn advies is om zoveel mogelijk te kijken naar de natuur van het paard, dus naar zijn natuurlijke gedrag. Er zijn veel mensen die een jolly ball in de stal van het paard hangen om verveling tegen te gaan. Die jolly ball is na een paar keer snuffelen al helemaal niet meer interessant voor het paard. Ook hier zie je dat, met alle goede bedoelingen en liefde van de eigenaren, er wordt uitgegaan van de mens die balspelletjes heeft uitgevonden. Voor een paard echter betekent zo’n ding helemaal niets. Waar kun je dan bijvoorbeeld wel aan denken?

paard voedsel bast equine awareness centre Merel Burggraaf paard paarden enrichment of the environment verrijking van de leefomgeving
Paarden zijn in de natuur 18 uur per dag bezig met eten zoeken, zo ook bast en wortels of knollen.

Een paard graast en zoekt zo’n 18 uur per dag naar eten, ook wel ‘browsing’ genoemd. Dat is 18 uur vrije beweging, veelal met het hoofd naar beneden, en lekker in de onderzoekmodus. In die tijd groomen ze elkaar ook, spelen ze en houden ze de wacht. En dan nu in de prakijk 🙂
Op de weide kun je:
– bomen plaatsen (bijvoorbeeld Wilg en Populier) of je kunt takken neerleggen van deze boomsoorten. Paarden strippen daar de bast af en eten dat op. Ook eten ze de blaadjes.
– voedsel verstoppen zoals wortels, pastinaken, appels e.d. Als ze zoiets vinden, hebben ze echt even een ‘jackpot’ moment.
– paardengras met een speciaal kruidenmengsel zaaien zodat ze kunnen kiezen wat ze eten.
In de stal kun je:
– op de grond voeren, zodat ze moeten zoeken (hangt af van hoe schoon je paard is).
– wortels, pastinaak, appel e.d. verstoppen in het hooi en tussen het stro. De staltijd wordt op die manier wat interessanter voor je paard.
– een flinke Wilgentak met blad aan de stalwand bevestigen zodat je paard deze kan kaalplukken. Dit mag best wat hoger worden gehangen. In de natuur eet een paard ook van bomen. Ze trekken daar wat van af en eten het dan met de hals weer lager op. Een leuke aanvulling is trouwens dat er een onderzoek is gedaan door Sharon May Davis naar het ontbrekende ‘nugal ligament lamellae’ in de hals van moderne sportpaarden. Paarden missen daardoor stevigheid, kracht en balans in de nek. Die kracht is echter van essentieel belang voor het rijden. Door het paard iets aan te bieden dat hoog hangt trainen ze nekspieren die dit gebrek kunnen opvangen.
– een hooinet is nog steeds niet een geweldige optie omdat het voor paarden vaak frustrerend is. Wat een betere optie is, is een slowfeeder. Eentje die goed door een wetenschappelijk onderzoek naar frustratie bij paarden kwam, is de Pacefeeder. Google maar, ze zijn goed verkrijgbaar en kunnen makkelijk in de hoek van een stal worden geplaatst. Ze zijn ook veel veiliger dan een hooinet.
– brokjes voeren in een mengsel van gehakseld kruidenhooi. Zo doen ze langer met hun voer wat natuurlijk is en ook verveling tegen gaat.

Pacefeeder slowfeeder equine awareness centre Merel Burggraaf paard paarden enrichment of the environment verrijking van de leefomgeving
Een goede slowfeeder.

Er is altijd meer te verzinnen, maar dit is vast een goed begin en op de meeste plaatsen wel uit te voeren. Als je een beetje moeite neemt, dan kun je de leefomgeving van je paard dus best verbeteren. Ik ben heel benieuwd wat voor ideeën jij nog hebt!

Mijn lieve vriend Hippach gaat deze maand verhuizen naar een paddock paradise. Ik ben heel gelukkig dat ik een plek heb gevonden waar hij 24 uur per dag buiten zal staan (met de beschikking over een schuilstal natuurlijk) in een kudde en in een omgeving waar hij uitgenodigd wordt om te bewegen. Ik hou je op de hoogte!

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf

De Hoefsmid, doodeng of super safe?

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf succes paardentraining hoefsmid clicker training paard paarden Hippie Boy
Van angst naar nieuwsgierigheid.

Toen Hippie Boy net bij mij kwam, kende hij eigenlijk nog niets en dat wat hij wel kende was gevuld met angst. Vanuit die angst kon hij dan behoorlijk heftig reageren. Natuurlijk heb ik hem eerst de rust gegeven die hij nodig had om weer bij te komen. Echter met een paard weet je ook dat het al snel tijd is voor de hoefsmid. En ook voetjes geven kende hij als 4 jarige nauwelijks…

Ik merkte al heel snel bij Hippie dat hij eigenlijk alles heel graag voor je doet, als hij zich maar veilig voelt. Daar waar hij het stempel kreeg ‘staatsgevaarlijk’ te zijn, had hij eigenlijk alleen uit angst gereageerd. Wanneer een paard uit angst reageert, kiest hij uit de ‘4F’s’ (onder andere ‘fight’ en ‘flight’). Hippie had hierin een vast patroon ontwikkeld. Bij paniek wil hij vluchten. Wordt hij tegengehouden (of denkt hij dat), dan steigert hij van je af om zich los te werken om vervolgens weg te vluchten. Met dat patroon ben ik dus aan de slag gegaan.

In de eerste periode heb ik Hippie Boy geleerd om kalm te reageren door kalmerende oefeningen te doen met hem en door alleen nog maar te werken met positieve bekrachtiging. Hij leerde daardoor steeds weer dat hij niets fout kon doen en dat hij niets te vrezen had. Ook wist hij hierdoor steeds beter hoe hij zichzelf kon kalmeren als hij iets spannend vond. Vervolgens ben ik hem gaan leren om voetjes te geven.

Met de positieve insteek van de training heeft hij heel snel geleerd om, aan de voorkant, zijn voetjes te geven. Ik kon daar ook al heel snel leren om zijn benen naar voren te strekken, allemaal met het oog op de hoefsmid. Mijn gevoel dat Hip heel graag meewerkt, werd telkens weer bevestigd. Hij vond het leuk, werd steeds nieuwsgieriger en open en had altijd de oortjes naar voren. Bij de achterbenen merkte ik dat hij veel moeite had met zijn balans. Het aanleren was hier veel moeilijker. En dan moet je oppassen dat je wel blijft voelen wat de reden is dat het paard ‘weigert’ zijn achterbenen te geven. Ook bij mij stonden er mensen met goedbedoeld advies aan de kant, advies dat goed weerspiegelt hoe er over het algemeen met paarden wordt omgegaan. Hip werd bestempeld als ‘puber’ en een praam om zijn neus zou hem wel leren…

Uiteraard ging dat advies het ene oor in en het andere oor weer net zo hard uit. Dit paard wil alles voor je doen, als hij het kan. En dit kon hij gewoonweg nog niet. Na enkele maanden van dressuurmatig (aan de hand) trainen en behandelingen door de Osteopaat, is ook dit vrij snel stukken beter gegaan. De hoefsmid was nog even een ander verhaal, met name omdat degene bij wie hij in training was, voor Hip bij mij kwam, had verteld dat hij een ‘akkefietje met de hoefsmid’ had gehad. Ik kende die hoefsmid ook en een akkefietje met hem betekent schoppen en slaan. Dat is bij Hip natuurlijk niet anders geweest.

Op de achtergrond had ik inmiddels een hele deskundige en prettige hoefsmid voor Hippie Boy geregeld, een van de weinige vrouwelijke hoefsmeden die dit land rijk is. Hip had inmiddels al heel wat stappen vooruit gemaakt en stond naar mijn zin te hoog op zijn hoefjes, dus hebben we de stap gezet. De hoefsmid kwam. Spannend natuurlijk, maar gelukkig stond zij volledig open voor het verhaal en mijn inzichten.

Geur werkt heel direct op het limbische brein en roept op die manier razendsnel associaties en bijbehorende emoties op. De geur van hoefsmid is voor een paard dan ook gelijk heel herkenbaar. Als ze voorheen uit angst hebben gereageerd, zullen ze dat gelijk weer doen. Onze hoefsmid maakte in alle rust kennis met Hip en op een plek waar hij zich het veiligst voelt, begon zij aan een van de voorhoeven. Ik voelde aan Hip dat hij enorm probeerde te vertrouwen, maar ook dat de spanning van binnen aan het opbouwen was. Al vrij snel kwam het moment van vluchten, waarbij Hip zich al steigerend omdraaide en zich los rukte, om vervolgens terug te vliegen naar de paddock.

Ik deed dat wat de meesten in de paardenwereld je niet adviseren… Ik liet hem gaan en deed dat bewust. Dit zou het moment zijn waarop Hippie Boy zou leren dat er niet meer gestraft werd. Ik liet hem gaan en al bokkend rende hij naar zijn kudde. In alle rust ben ik vanuit een andere richting naar hem toe gelopen. Op een afstandje bleef ik stil staan waarop Hip direct naar me toe kwam en bij mijn schouder bleef staan. Ik kon hem vervolgens mee terug leiden naar de hoefsmid en daar hebben we, met dank aan onze rust, beide voorhoeven kunnen bekappen. Hippie Boy werd hiervoor beloond natuurlijk. Ook mocht hij nogmaals uitgebreid aan het schort van de hoefsmid snuffelen en kreeg hij ook van haar beloningen. Deze ervaring wordt, met behulp van beloningen en geur, in het zenuwstelsel opgeslagen waardoor het iedere keer makkelijker wordt.

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf succes paardentraining hoefsmid clicker training paard paarden Hippie Boy 2
Snuffelen aan het schort van de hoefsmid betekent deze positieve ervaring diep opslaan in het limbische brein.

De keer erop kon de hoefsmid ook de achterhoeven bekappen en al vrij vlug daarna is het gelukt om iedere hoef op het paaltje te zetten en in alle rust te bekappen. Hip vindt het nu gewoon leuk als ze komt!

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf succes paardentraining hoefsmid clicker training paard paarden Hippie Boy 3
Belonen, en wel op het juiste moment!

Hopelijk inspireert dit verhaal je om naar alles te kijken wanneer je een paard iets nieuws aanleert en het erop lijkt dat hij ‘weigert’ of zich als ‘puber’ gedraagt. Bij dit traject had ik natuurlijk te maken met diepe angst, een lichaam dat het gevraagde nog niet kon uitvoeren en een zeer sensibel paard (van Jazz) dat zich heeft aangeleerd te vluchten zodra hij het spannend vindt. Dit traject heeft enkele maanden geduurd waarbij ik healing en gedragstraining, dressuur oefeningen en Osteopathie heb ingezet om Hip op een kalme manier alsnog te leren zijn voetjes te geven en dat de hoefsmid niet eng is. Een grote uitdaging, zeker als je ook nog bedenkt dat het vastpakken van de benen vanuit de evolutie door een paard volledig geassocieerd wordt met gepakt worden door een roofdier. Een paard moet zichzelf dus op veel vlakken overwinnen in deze situatie. Door deze aanpak is het echter geen moment onveilig geweest.

Met Hip is het gelukt. Het lukt met jouw paard vast ook! Heb je hulp nodig? Neem dan gerust contact met me op.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf