Een Paard dat Zelf Kan Blijven Denken

Paarden zijn in mijn opinie onder andere cognitieve wezens, dieren die prima zelf kunnen denken. We ontnemen ze dit alleen vaak omdat wij mensen veel voor ze bepalen. Ik vind het ontzettend leuk om mijn paard, maar natuurlijk ook andere paarden, keuzes te laten maken en zichzelf zodanig te laten uiten dat duidelijk wordt waar ze op dat moment behoefte aan hebben. Zoiets kan je enorm verrassen. Ik heb twee mooie toepassingen en voorbeelden voor je 🙂

This slideshow requires JavaScript.

Inmiddels bijna twee jaar terug bedacht ik een keer dat we werk aan de hand zouden gaan doen. Hippie liep echter telkens weg toen ik de teugel wilde  vastmaken. Hippie werkt super graag, dus dit had zeker betekenis. ‘Gewoon’ iets niet willen is er niet bij. Er is altijd een reden. We waren al in de rijbak en ik besloot de hele kaptoom af te doen., vrijheid dus. Hippie’s houding veranderde direct. We stonden naast elkaar en ik voelde dat hij wilde rennen. Ik rende voor hem uit en puur vanuit gevoel ontstond er een hele dans. We hadden samen zoveel fun! Een paar foto’s van dit moment zie je hierboven. Ik vind zoiets een cadeautje natuurlijk, maar er is nog een toepassing waarbij ik het zelf denken stimuleer.

This slideshow requires JavaScript.

Vandaag kwam de Osteopaat voor Hippie. Vooraf ging ik Hip poetsen en vaak doe ik dat in de longeerkraal in vrijheid. Vandaag stond er een auto met trailer vlak naast de longeerkraal en waren ze ook volop bezig met trailertraining. Zoiets kan Hippie nog best wat spannend vinden, dus heb ik een target meegenomen, in dit geval een pion.  Ik poetste Hip en hij kon in alle rust wennen aan de geluiden, de trailer enz. Zijn halstertouw had ik over zijn hals gehangen en de target stond voor hem op de grond. Hip heeft geleerd om zijn hoofd omlaag te brengen als hij iets spannend vindt, een belangrijk onderdeel van mijn gedragsrevalidatie. En ook heeft hij geleerd om de target voor hem aan te raken als het even ‘iets teveel’ wordt. Terwijl ik hem poetste, zag ik heel mooi hoe hij hiervan gebruik maakte. En omdat hij het op zo’n moment zelf oplost, had ik zelfs tijd om er foto’s van te maken zoals je ziet.

Als paarden iets spannend vinden, dan doen ze meestal hun hoofd omhoog. Ze zijn in een staat van verhoogde alertheid en kunnen dan snel vluchten. Een paard is op zo’n moment ‘slecht bereikbaar’. Sommige trainers gaan een paard dan aan het werk zetten. Ik ben daar echter geen voorstander van. Het paard leert het spannende dan namelijk niet echt oplossen en dan blijven die momenten spannend en de manier van reageren op iets spannends blijft dan ook hetzelfde. Ook is activiteit zoals draven en galopperen verwant aan vluchten. Bij activiteit wordt bijvoorbeeld ook adrenaline aangemaakt.
Ik train bewust kalmte met bijvoorbeeld zo’n target omdat een paard dan kan blijven nadenken, het kan oplossen en het ook kan verwerken. Alle vier de voeten blijven netjes op de grond (met een doel!) en kalmerende hormonen worden gestimuleerd. Doe je dit vervolgens bij allerlei situaties, dan ga je deze manier van kalm maken ‘generaliseren’. Het paard leert dat hij dit zelf ook kan toepassen. De target blijft niet nodig natuurlijk omdat ik daar ook een woord aan koppel.

Het principe van de target nog op een andere manier in beeld zien? Kijk dan deze vlog!
En lijkt dit in het begin saai? Bedenk dan dat saai de voorkeur heeft boven gevaarlijk, dat er hele mooie dingen uit ontstaan (zoals de danssessie met Hip) en dat je je weer kunt gaan focussen op de dingen die je echt graag met je paard wil doen omdat hij dan tenminste lekker kalm is. 

Hulp nodig? Neem gerust contact met me op!

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
Equine Behaviour Consultant
EAC Gedragsrevalidatie, voor een blijvend herstel van de klik met je paard.

Gewoon voor de FUN!

Hip en ik zijn goed op weg met onze ‘serieuze’ trainingsdoelen, maar gewoon iets leuks leren voor de FUN hoort er absoluut ook bij. En dat kan ik dan altijd weer inzetten op momenten dat Hip iets leert dat hij moeilijk vindt, voor de afwisseling en om ervoor te zorgen dat zijn mindset positief blijft. Laat maar komen die gelukshormonen 🙂

Hulp nodig bij het aanleren of omvormen van gedrag? Of wil je je paard weer zien lachen na een reading waarin hij zijn hart kan luchten? Neem gerust contact op met me.

Hartelijke groet,
Merel, en een glimlach van Hippie

Vlog #13 Durft Hippie te Douchen?

Zie in dit leuke filmpje hoe snel ik Hip heb geleerd om van hoofd tot hoefjes te douchen. Het was super snel geregeld en dat terwijl hij het geluid van de waterslang met het stromende water wel echt spannend vond!

Soms denken mensen dat clickertraining minder snel is dan andere manieren van trainen. Dat is dus absoluut niet waar. Dit heeft me 2 x 10 minuten gekost en dat terwijl Hip echt bekend stond als Piet Paniek. Het is gewoon een hele positieve en eerlijke manier van trainen waarbij je het proces blijft begeleiden zonder dwang en druk. Lukt er iets nog niet? Dan kijk je welk tussenstapje er nodig is. Dit is eerlijk omdat het paard zo geen negatieve ervaring krijgt en mag blijven aangeven wat hij spannend vindt en wat hij oké vindt. Je begeleidt je paard en kijkt naar wat hij nodig heeft.

Hulp nodig? Neem gerust contact met me op 🙂

Abonneer je op mijn YouTube kanaal 🙂 en volg me op Facebook om op de hoogte te blijven: Equine Awareness Centre Facebook

Herstel de Klik met je Paard!

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
Paardengedragsrevalidatie en – training
Paardenmedium
Paardenportretten

#lolmetjeknol

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf lolmetjeknol paard paardenSoms moet je geen plan hebben, maar ‘gewoon’ in de wereld van je paard stappen. Wij mensen lopen nog al eens met een vol hoofd rond en komen met een hoofdje vol plannen aan bij ons paard, maar wat als je eens geen plan hebt en kijkt wat er ontstaat. Vanuit die ruimte en vrijheid ontstaan prachtige dingen die vervolgens ook een mooie plek binnen de ‘training’ van je paard krijgen. Vertrouw er maar eens op dat je paard precies laat zien en mee gaat in wat hij op dat moment nodig heeft en leuk vindt.

Zo kwam ik dus gisteren bij Hip aan, zonder plannen, zonder ideeën, zonder doelen. Ik had vooral zin om hem te zien en lekker met hem door de buitenbak te wandelen. Ik pakte niks anders dan zijn halster en touw en een paar wortels. Terwijl ik langs de bak liep, pakte ik spontaan 4 springbalken en legde die neer. Het leek me lekker voor Hip om met het wandelen ook wat andere spieren te gebruiken. Wel allemaal heel ontspannen en het kwam ook spontaan in me op.

Wat een hele eenvoudige ontspannen wandelsessie moest worden, veranderde in een super leuk #lolmetjeknol uur. De wandeling werd een grondwerk sessie (my way, dus geen zwaaiende touwen) en Hip die de balken voorheen super spannend vond, draafde uiteindelijk over de vier balken in vrijheid samen met mij! Wat een fun! Terwijl Hip onderhand in slaap viel van de wandeling, werd hij juist super enthousiast en blij van het draven over de balken. Dat hij daarmee ook nog zijn lijf gebruikte en zichzelf steeds moediger over de balken bewoog, maakte deze sessie plotseling super waardevol. En ook voor onze band is samen fun hebben natuurlijk super goed!

Ook na de sessie gebeurde er iets heel moois. Ik zette Hip terug bij zijn vrienden in de paddock en bleef nog een tijdje bij hem. We groomden elkaar en daarna stapte hij naar voren zodat ik die grote paardenbillen van hem kon groomen. Toen ik helemaal stil werd van binnen, voelde ik dat ik 100% opgenomen werd in de energie van de kudde. Ik werd een met de kalmte en stilte die er in de kudde heerste op dat moment. Kort daarna voelde ik, vanuit die kalme afstemming en eenwording met de paarden, een verandering in de atmosfeer. Het was heel subtiel en ik kon me voorstellen dat dit precies zo door de paarden wordt gevoeld. Er kwam regen aan. En terwijl ik dat voel stapt Hip naar de hooiruif om met een droog hoofdje te knabbelen en loop ik door de regen voldaan de paddock uit nagenietend van die heerlijke verbondenheid met de paarden en van de fun die Hip en ik hebben beleefd <3

Merel

Aankoop, Verkoop of een Nieuwe Blik

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paard paarden horse equine horses healing art
Hippie krijgt een healing. Hier was hij pas nét bij mij.

De afgelopen tijd heb ik zoveel healings en readings gedaan en om de meest uiteenlopende redenen. Voorop staat eigenlijk altijd dat de eigenaar het beste wil voor het paard en wil weten wat hij of zij voor het paard kan betekenen. Een greep uit de opmerkelijke healings en readings van de afgelopen tijd.

Wat heeft mijn paard nodig?
Uiteraard is dit een veelvoorkomende vraag, maar zeker niet saai!! Ieder paard heeft een heel eigen verhaal. Een reading die ik afgelopen maandag heb gedaan, deed me trouwens wel erg aan die van Toni Chocolonely denken. Dat paard had een enorm vergelijkbare energie en ook zijn verhaal leek op die van Toni. Je kunt Toni’s verhaal HIER nog eens lezen! Waar bij Toni de enorme eisen en harde aanpak bij het springen zijn tol eisten, heeft het paard van afgelopen maandag weer eens aan me laten voelen hoe verschrikkelijk het voor een paard is om met de kin op de borst (of bijna op de borst), ook wel bekend als LDR en rollkur gereden te worden. De benauwdheid en het niet kunnen slikken en ook alle stress op de spieren is echt niet om te onderschatten. Biomechanisch klopt het niet, maar ik kan dus ook voelen hoe pijnlijk en benauwd het is voor een paard. De eigenaresse kon alles bevestigen omdat ze wist waar haar paard vandaan kwam. Zij geeft haar paard nu gelukkig een super leven en doet er alles aan dat hij kan herstellen.

Aankoop
Een van de readings die ik in de afgelopen periode heb gedaan ging over de mogelijke aankoop van een paard. Ik ontving een foto van een prachtige schimmel. Toen ik contact maakte voelde ik een paard dat behoorlijk onder druk stond. Het was een paard waar hoge verwachtingen van waren bij de verkoper. Door deze druk voelde het paard ook wel explosief. In het lichaam voelde ik dat het SI gebied niet oké was, dus ik adviseerde om daar foto’s van te laten maken en bijvoorbeeld een Osteopaat of iemand anders met een goede kijk op het herstel hiervan mee te nemen naar de bezichtiging. Het besluit blijft natuurlijk van degene die de reading aanvraagt en ook adviseer ik dit dan verder te laten onderzoeken. Zie het als een richtlijn en hulp bij de aankoop, maar blijf wel mee kijken. Een paardenmakelaar zal ook geen aansprakelijkheid aanvaarden en ik natuurlijk ook niet.

Verkoop
Toen, op dezelfde dag als de vraag over de aankoop, kreeg ik een vraag over een paard dat verkocht was. De eigenaresse had opeens flinke spijt en miste haar paard. Ze wilde heel graag weten of het paard het goed had en ook of er contact mogelijk was of dat ze misschien terug wilde. Ze vond het doodeng om het antwoord te krijgen en ik vond het super moedig dat ze het toch probeerde. Ze had ook contact gelegd met de nieuwe eigenaar, maar die reageerde niet of maar half. De antwoorden die ik na de reading had, gaven rust en de moed om de poging om haar paard nog eenmaal te zien door te zetten. Het paard dat met een flinke dosis verdriet had gezeten, heeft het ook los kunnen laten. Het had dus zeker zin om dit te doen. Ik ben erg benieuwd naar het vervolg en hoop voor allebei dat ze elkaar binnenkort weer even kunnen zien!

Paardenpersoonlijkheden
Dat paarden super leuk zijn, hoef ik je niet van te overtuigen 🙂 Wat ik helemaal leuk vind, is hoe ieder paard een eigen persoonlijkheid heeft, eigen wensen en ook hoe ze best wel hun gedachten hebben over de dingen die wij met ze doen of die ze meemaken. Zo had ik gisteren een reading voor een paard, een vrije geest met een grote persoonlijkheid, dat direct begon over zijn castratie. Hij wilde toch wel eerst even kwijt dat hij het niet bepaald eens was met zijn castratie. Hij voelde zich op en top hengst en had dat graag zo gehouden. Ik voelde dat als ze dit paard hengst hadden gelaten, hij waarschijnlijk een beetje ‘too much’ was geweest qua karakter, maar ik snap hem natuurlijk ook. Ik wil van te voren niets weten over een paard zodat ik super zuiver kan zijn en de eigenaar in kwestie echt merkt dat wat ik doe écht is. Ik wist wel dat dit een ruin was, maar niet wanneer hij gecastreerd was of wat de omstandigheden waren. De eigenaresse moest enorm lachen. Ze snapte dit volledig. Het paard was laat gecastreerd, als 6 jarige, en heeft inderdaad een behoorlijke persoonlijkheid. Het was waarschijnlijk niet lang goed blijven gaan met dit prachtige paard als hengst. Ook zei ze lachend dat hij echt grote ballen had. Zijn zelfvertrouwen heeft wel een deukje gehad en hij wenst vrijheidsdressuur om zijn pracht te showen en vol zelfvertrouwen samen met de eigenaresse prachtige dingen te doen. Vergeven en vergeten, daar zijn paarden ook erg goed in. Ze kijken altijd graag naar wat er nu is en wat voor mogelijkheden er wél zijn.
Equine Awareness Centre Merel Burggraaf equine healing paarden paard healingHartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist Level I – Paardenmedium – Paardenportretten

Plezier als Oplossing voor Afgesloten Paarden

This slideshow requires JavaScript.

Beelden zeggen meer dan 1000 woorden, dus begin ik graag met een, helaas vrij schokkend, beeld van hoe slecht Hip het had voor hij bij mij kwam (en ook wat plaatjes die hoop geven). En tegelijk wil ik hiermee zijn stem zijn en laten zien hoe je een compleet afgesloten paard dat zichtbaar pijn lijdt, volledig kunt omvormen naar een open en blij paard. Het geval van Hip staat zeker niet op zichzelf. In min of meerdere mate kom ik dit dagelijks tegen, onder andere in readings en healings die ik doe voor paarden of wanneer ik zie dat paard en eigenaar proberen toenadering te zoeken tot elkaar en daar niet helemaal in slagen. Er is echter een mooi lichtje aan de horizon dat voor iedereen bereikbaar is 🙂

Waarom Sluit een Paard zich af?
Laat ik beginnen met dat ik zeker weet dat de meeste paardeneigenaren het allerbeste willen voor hun paard. Wat het lastig maakt is ten eerste de historie van het paard. Zodra een veulen geboren wordt, maakt het van alles mee en al die ervaringen vormen het paard en zijn brein. Op dat brein kom ik later terug omdat hier ook je oplossing ligt. Het tweede waar wij allemaal als paardeneigenaar mee te maken krijgen, is de misinformatie over paarden die de paardenwereld doordrenkt en zonder pardon voor waar wordt aangenomen. Geloof me, ook ik ben hier vol in meegegaan! Jij als paardeneigenaar hoeft het dus helemaal niet zo slecht bedoeld te hebben, maar het paard beleeft de trainingsmethoden, communicatie of andere vormen van management wél als pijnlijk of negatief. Het paard raakt gefrustreerd en sluit zichzelf op enig moment af.

Je Hart en de Wetenschap
Toen Hip arriveerde had ik geen idee hoe alles zou gaan lopen. Een getraumatiseerd jong paard kopen is een risico natuurlijk. Mijn oplossing was om mijn hart wagenwijd open te houden en me bij alles af te vragen wat het beste is voor paarden en in het bijzonder Hip. Alles wat voorbij kwam, info op internet, adviezen van stalgenoten en pensioneigenaren, ideeën van trainers, alles werd door mij kritisch nagevoeld en beoordeeld en dus niet zomaar uitgevoerd. Soms merkte ik dat mijn ego last had van het opzij zetten van bijvoorbeeld bepaalde trainingsmethoden. Ze leken me zo gaaf en ze lijken zo goed te werken… De eerste periode dat ik Hip had, heb ik hem vooral bij laten komen, zelf healings gegeven, goede voeding gegeven en door onder ander een Osteopaat laten behandelen. In die periode heb ik me georiënteerd op wat de wetenschap zegt over het paardenbrein en begon ik mijn opleiding als Equine Behaviourist, oftewel Paardengedragsdeskundige. Zo kwam ik uit bij hele mooie manieren om Hip weer blij en open te laten worden.

Het Paardenbrein
Kort door de bocht kun je zeggen dat het brein de omgeving waarneemt en dat het op basis daarvan hormonen afscheidt (of laat afscheiden door bepaalde hormoonklieren) en die hormonen bepalen vervolgens het gedrag dat het paard laat zien. Een situatie die stress oplevert heeft andere hormonen en gedrag tot gevolg, dan een situatie die plezierig is.
Een paard kan kalm lijken als gevolg van je gekozen trainingsmethode en ook kan er dus veel verschil zijn met hoe je paard zich voorheen gedroeg. Daardoor lijkt de methode enorm goed te werken. In feite als je wil dat je paard zich ‘gedraagt’ en kalm is, dan werkt de methode en is je doel bereikt. Maar als je gaat kijken wat er ín het paard gebeurt, dan wordt het een welzijnskwestie en een vraagstuk over geluk. Kalmte en gehoorzaamheid wordt heel vaak verward met ‘conditioned suppression’, letterlijk vertaald als ‘geconditioneerde (oftewel getrainde) onderdrukking‘. Dit betekent dat het paard bepaald gedrag niet meer laat zien, maar niet omdat hij of zij zelf de keuze heeft gemaakt en de stress die het paard van binnen wél voelt wordt ook niet getoond. De misvatting wordt versterkt door het feit dat deze paarden een ‘goede band’ lijken te hebben met hun eigenaar. Ze volgen de eigenaar overal, blijven dichtbij of keren zich naar hun mens in de round pen. Wat je hier werkelijk ziet is ‘frozen watchfulness’. Het paard is continu bezig met zijn eigenaar in de gaten houden, een vorm van hyper vigilance (vergrootte waakzaamheid).  Hoe kun je dit veranderen naar een echte band?

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paardengedrag gedragsdeskundige voor paarden paardnemedium
Wat een verschil!

Met Plezier de Hormonen en de Band Positief Beïnvloeden
Ik kan nog heel diep ingaan op wat er ín het paard gebeurt tijdens trainingsmethoden die het paard als negatief ervaart en je met termen als HPA-as, catecholamine cascade en neurotransmitters om de oren slaan. Wat ik echter belangrijker vind, is dat je hopelijk een idee hebt dat iedere trainingsmethode en omgang met je paard bepaalde gevolgen heeft. Het brein is ‘plastisch’, dat wil zeggen dat het vormbaar en veranderbaar is. En op die kneedbaarheid of plasticiteit zet ik altijd in als ik paarden train en help om gedrag ten goede te veranderen.

Alles wat plezierig is heeft een positieve uitwerking op het brein. Zelfs na een jarenlange training of omgang die onplezierig is geweest, kun je het brein en dus het geluk van je paard veranderen. De breinpaden die ontstaan zijn in de voormalige manier van trainen die doven uit als ze niet meer worden gebruikt. En de nieuwe breinpaden (met bijbehorende hormonen) die ontstaan door de positieve manier van trainen en benaderen worden met iedere herhaling ervan sterker. Chronische stress verdwijnt en plezier en geluk komen ervoor in de plaats. Ook heeft dit een positieve invloed op de gezondheid want stresshormonen hebben een slechte invloed op het immuunsysteem. Paarden met stress hebben een verminderde weerstand.

Ik werk vanuit het RAIT principe van Karen Pryor, bekend van het trainen van Dolfijnen:
R = Reinforce Wanted Behaviour oftewel bekrachtig/beloon het gedrag dat je wenst.
A = Avoid Unwanted Behaviour, maak de kans klein dat je paard een ‘fout’ kan maken.
I = Ignore Unwanted Behaviour, negeer ongewenst gedrag indien dit verantwoord is.
T = Train Wanted Behaviour, train concreet het gedrag dat je wenst.

Een van de belangrijkste of meest opvallende aspecten van mijn manier van trainen is belonen (hoewel ik nog veel meer doe dan dat). Het paard belonen heeft hetzelfde effect als wanneer jij voor je werk betaald krijgt, van een vriend een cadeautje krijgt of een compliment krijgt. Je wordt er blij van en je hebt al zin in de volgende keer. In het brein worden de hormonen dopamine en serotonine aangemaakt, gelukshormonen. Clickertraining, targettraining en een paard keuzevrijheid geven wanneer dit mogelijk is zijn allemaal erg bevorderlijk voor het welzijn en de band met je paard. En dan heb je ook nog manieren om de lichaamshouding van je paard zodanig te veranderen dat je hiermee ook nog het brein positief beïnvloed. Hierover schreef ik eerder deze blogpost! Er is dus genoeg wat jij kunt doen om je paard blij te maken en een echte vriendschap met je paard te vormen. Het paard zal eindelijk écht gaan openen en reken maar dat je het verschil zult merken 🙂 net zoals je paard dat zal merken.

Heb je graag hulp bij deze verandering? Benader me gerust voor informatie of een afspraak.

Hartelijke goet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist Level I
Paardengedragsdeskundige – Healer en Medium voor Paarden – Paardenportretten

Vlog #6 Hippie’s Doorbraak

Lang leve de smartphones vandaag de dag! Nu kon een stalgenootje van ons het bijzondere moment vastleggen dat Hip zonder angst zijn balans vindt en zijn rug ontspant. Hier is heel wat aan vooraf gegaan, maar na een zoektocht was de oplossing vrij eenvoudig.

Hippach’s uitdaging
Hip heeft met zijn Jazz-bloed de angst nogal snel aan de oppervlakte zitten en wordt (of beter gezegd werd) dan behoorlijk pittig. Daarnaast zat het hem fysiek niet helemaal mee. Hij heeft een trailerongeluk gehad in zijn hele jonge jaren en daarbij zijn achterbeen beschadigd. Op röntgenfoto’s is te zien dat zijn kroonbeen zelfs een deukje heeft, waardoor het aannemelijk is dat Hip wat scheef is en dat hij dit in zijn achterhand compenseert. Daar komt bij dat hij een groot, lang paard is dat laat volwassen is. Hij is een beetje een (lieve) slungel. Zowel mentaal als fysiek was de balans een zoektocht.

Zoeken met mijn Hart
Bij alles wat ik voor Hip heb gezocht liet ik mijn hart spreken en stond Hippach’s welzijn voorop. Na wat zoeken kwam ik uit bij Stal Mireille waar ik onder andere de clinic In Balans aan de Enkele Longe heb gevolgd. Dat gaf enorme eye-openers waarvoor ik erg dankbaar ben. Een van de belangrijkste inzichten die ik kreeg, is dat een paard dat balans mist, angst heeft om te vallen. Angst… die hield ik in gedachten omdat dit precies past bij het beeld dat ik van Hip had. Verder zijn uiteraard de longeertechnieken me enorm bijgebleven en werd voor mij duidelijk verklaard hoe je een paard zonder dwang en druk op eigen benen in balans kunt leren lopen.

Waarom lukt het maar niet?
Zonder druk, dwang en dominantie lukte het niet om Hip in balans aan de enkele longe te laten lopen (en met druk, dwang en dominantie zou ik het nooit hebben willen proberen), althans niet met een ontspannen rug zodat hij zijn hoofd zou laten zakken. Natuurlijk vroeg ik me af of hij het fysiek aankon, gezien zijn scheefheid en wie weet wat er mis was met zijn lijf. Echter… als hij in vrijheid prachtige pittige dansjes liet zien, liet hij ook gerust zijn hoofd zakken terwijl hij prachtig rond draafde. Op zo’n moment voelde hij zich natuurlijk een zelfverzekerde Koning. Het moest dus angst zijn.

Ik ben na de clinic ook enkele lessen ‘werken aan de hand’ gaan volgen met een van de leermeesters U Star en later Rechter. Hiermee leerde Hip al veel aan zijn balans te werken en hij leerde zijn hoofd omlaag te brengen in de draf, maar dus alleen wanneer ik naast hem liep en hem begeleiding gaf.

Angst oplossen
Daarom kwam de clickertraining en target-training ook hiervoor in beeld. Ik heb, zoals je kunt zien in Vlog #1 (zie mijn kanaal), Hip met de targetstick over zijn angst heen geholpen om zijn hoofd te laten zakken en hem aangeleerd dat deze houding is wat ik van hem vraag. In het begin was de spanning van zijn gezicht af te lezen, maar met kleine stapjes en de wetenschap dat clickertraining altijd positief en fun is, heeft hij zichzelf overwonnen en begon hij het spel super leuk te vinden. Hij begon zelf enthousiast te laten zien dat hij begreep wat de bedoeling was.

Doel bereikt
En vandaag was het zover. Ik longeerde Hip gewoon om hem lekker even wat beweging te geven en vooral zonder verwachtingen, maar daar was hij! De angst was opgelost en hij vond deze houding en balans vast ook veel lekkerder voelen. Zoals je hoort in de video laat ik Hip mijn tongklik horen als brug naar het juiste gedrag of de juiste houding die hij laat zien. Voor ik begon met opnemen had hij zowel linksom als rechtsom al een mooi aantal rondes gedraafd met zijn hoofd laag en zijn rug ontspannen. En daarna deed hij het braaf weer, speciaal voor de camera.

Hip was trots, en ik ook!

Loop jij ergens tegenaan met je paard en wil je het graag paardvriendelijk oplossen? Neem gerust contact met me op. Je vindt meer informatie op mijn website en je kunt me natuurlijk ook volgen op Facebook via de volgende link FB Equine Awareness Centre

Veel plezier met je paard,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist
Paardengedrag – Paardenportretten – Paardenmedium

Vlog #5 Hippie in REM-slaap

Moet je ook altijd zo lachen als je een hond ziet rennen in zijn slaap? John en ik kunnen daar enorm van genieten bij onze Whippet Olaf. Iets minder bekend is dat ook paarden hetzelfde gedrag vertonen! In mijn vorige blogpost vertelde ik allerlei interessante feiten over slaap en in deze vlog zie je hoe Hippach droomt en over vlaktes loopt, met dank aan een lieve attente stalgenoot die de kans nam om dit te filmen! Aangezien REM slaap super belangrijk is en veel paarden niet in de gelegenheid zijn om dit te bereiken, was ik natuurlijk enorm blij dat ik zag dat Hip hier lekker van kon genieten, naast zijn Eddie.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist Level 1
Paardengedragsdeskundige – Paardenportretten – Paardenmedium

Een van de Mooiste Gedragingen – Slaap

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paard paarden paardengedrag gedragsdeskundige slaap rem pair-bond.JPG
Hippach in REM-slaap. Zijn pair-bond waakt over hem een belangrijke voorwaarde om REM-slaap te bereiken. 

Eigenlijk is het best wel grappig. Hip is een prachtig dressuurpaard, hij kan mooi bewegen, heeft een lief koppie en er zijn genoeg gedragingen die prachtig zijn om te zien bij hem. En toch vind ik slaap een van de mooiste gedragingen, of misschien wel het mooiste gedrag, om te zien. Hoe kan iets wat zo saai is, zo mooi zijn? 

Slaap is, net als voor ons, ook voor paarden ontzettend belangrijk en wordt helaas wat ondergewaardeerd. Het is zelfs zo dat erg veel paarden slaaptekort hebben. Ik was dan ook intens gelukkig toen ik van een stalgenootje een filmpje kreeg van Hippach die midden in een REM-slaap was. Maar hoe zit dat nu precies met slaap bij paarden?

Paardenslaapjes
Wat de meeste mensen wel weten is dat paarden staand slapen. Er zijn echter verschillende vormen van slaap en bij paarden is iets bijzonders aan de hand. Paarden hebben een polygefaseerde slaap binnen een circadiaans ritme (een ander woord voor slaap-waakritme of 24-uursritme). Polygefaseerd wil zeggen dat de slaap van het paard een aantal verschillende fasen omvat.

Binnen 24 uur slapen paarden tot 3,5 a 4 uur per dag. Globaal gezien is het grootste deel hiervan non-REM slaap. Dit is nodig om het lichaam op te laden en te herstellen. Slechts 5 minuten per dag heeft een paard REM-slaap. Dit is de slaapfase waarin het brein herstelt, indrukken worden verwerkt en al het geleerde wordt verwerkt.

De volgende stadia zijn interessant en te herkennen als je naar je paard kijkt
Fase 1
De lichtste vorm van slaap. Dit is een overgang tussen waak en slaap. Je paard is suffig, laat het hoofd zakken en sluit en opent de ogen. Meestal zie de meer paarden tegelijk in dit stadium.
Fase 2
Het brein zorgt er, met electrische activiteit, in deze fase voor dat het paard blijft slapen en dus niet telkens de ogen opent tussendoor.
Fase 3 (de eerste fase die onder Short Wave Sleep valt)
Het paard valt dieper in slaap, het kan zelfs snurken en het lichaam stopt met bewegen.
Fase 4 (de tweede fase die onder Short Wave Sleep valt)
Diepe slaap, die niet erg zichtbaar is ten opzichte van fase 3, maar die vooral gemeten is aan de hand van de breinactiviteit.
Fase 5
Dit is de REM-slaap. Het paard ligt en het lichaam is helemaal ontspannen. Er is geen spierspanning, maar wat je wel kunt zien is ‘rapid eye movement’ waar de afkorting REM vandaan komt. Het brein is tijdens deze slaap actief. Het lichaam rust en het brein verwerkt van alles. Met metingen is aangetoond dat het zeer aannemelijk is dat paarden dromen net als mensen. Paarden vertonen dan namelijk vergelijkbare hersenactiviteit. Je kunt ook andere dingen zien tijdens de REM-slaap, namelijk het bewegen van de benen alsof ze lopen en beweging van de oren e.d. Ook snurken en hinniken komt voor. Dit gedrag kennen we vooral van honden, maar paarden doen dit dus ook.

Fase 3 en 4 zijn de Slow Wave Sleep en duurt per dag ongeveer 2 uur van de bovengenoemde 3,5 à 4 uur. De REM-slaap duurt dus maar 5 minuten per dag, maar is tegelijkertijd misschien wel de belangrijkste vorm van slaap.

Waarom is slaap nou eigenlijk zo belangrijk?
Eerst de voor de hand liggende redenen… Ten eerste is slaap een reactie op vermoeidheid en op omgevingsveranderingen zoals donker en licht. Een andere reden is REM-slaap. REM-slaap is de tijd die een paard (en ook de mens en andere dieren) nodig hebben om gevoelig te blijven voor stimuli uit de omgeving. Concreter gezegd helpt het paarden om oplettender te kunnen zijn, dus meer alert voor gevaren uit de omgeving en dus adequater te kunnen reageren op roofdieren. Een andere reden die heel interessant is, is dat tijdens de REM-slaap alle ervaringen van de dag worden opgeslagen en de onbelangrijke worden verwijderd (onnodige info neemt anders plek in). Het is ook van groot belang om de verschillen te kunnen opslaan in geleerde voorvallen en instinctieve gedragingen.

Er wordt dus tijdens slaap erg veel verwerkt en het is dan ook een zeer actief proces. Short Wave Sleep is nodig om het lichaam te herstellen en REM slaap is nodig om het brein (alle indrukken, emoties, ervaringen, instincten en alles wat geleerd is) te herstellen.

Wat betekent dit voor training?
REM-slaap is van essentieel belang voor een paard om stress te verwerken (denk aan training, reizen in een trailer etc). Er worden ook allerlei neurotransmitters en hormonen aangemaakt. Stressvolle situaties en het houden van paarden in een stal beïnvloeden bijvoorbeeld de serotonine aanmaak en beïnvloeden daarmee de slaap omdat serotonine betrokken is bij een goede slaap. Een tekort aan serotonine en slaaptekort hebben depressie tot gevolg. Met als gevolg dat een paard zich niet erg gelukkig voelt en ook humeurig kan zijn. In ergere gevallen heeft het gedragsproblemen en agressie tot gevolg.
Slaap is dus ook absoluut een welzijnsvraagstuk. Erg veel paarden komen helaas niet toe aan REM-slaap, krijgen slaaptekort en kan gedragsproblemen veroorzaken. Jij weet vast hoe het voelt om slaaptekort te hebben en hoe rottig dat is. Voor een paard is dit niet anders. Slaap is dan ook altijd een van de vele dingen waar ik me op focus tijdens een gedragsconsult. Met wat aanpassingen kun je de slaap van je paard positief beïnvloeden.

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf slaap paardengedrag gedragsdeskundige paard paarden rem
Jonge Hippie, weer lekker uitgerust.

Het leuke filmpje van Hippach zijn REM-slaap is zo’n genot, dat ik het binnenkort met je zal delen.

Neem gerust contact met me op als je hulp wil met je paard.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourst Level I
Medium voor Paarden
Paardenportretten

Hoe Houding Gedrag Beïnvloedt

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paardengedrag gedragsdeskundige paarden clickertraining positieve bekrachtiging R+ angst angstagressie vaststaan
Puppy-paard Hip leerde in het begin vooral dat hij niets meer te vrezen had en hoe hij zichzelf kon kalmeren <3

Toen ik Hippach kocht, wist ik dat hij last had van angstagressie. Ik kende hem immers al goed voor ik hem kocht. Hij werd als drie jarige van de wei geplukt en ‘moest het gaan doen’. Hij moest vast staan op de poetsplaats en hij moest maar binnen no time snappen dat een hoofdstel, een bit, een zadel, iemand op zijn rug en de hoefsmid heel gewoon zijn. Hij moest zijn bloedlijnen gaan waarmaken. Zijn bloedlijnen bepalen echter ook dat bij hem de angst meer aan de oppervlakte zit dan bij veel andere paarden. Met hem was meer geduld en een andere benadering veel beter geweest, maar helaas werd door zijn trainster, naast de gebruikelijke haast, gebruik gemaakt van technieken die meer kwaad dan goed hebben gedaan.

Als Hip zo afschuwelijk werd aangepakt en probeerde te vluchten, dan kreeg hij er nog erger van langs. Niet heel gek dat hij in dat geval agressief reageerde. Dat zou ik zelf ook doen. Helaas werkt dit in de hand dat de angstagressie een geconditioneerde emotionele respons wordt. Het vastzetten bijvoorbeeld werd direct aanleiding voor Hip om compleet over de emmer te gaan. Een poetsplaats ook. De combinatie van die twee samengestelde stimuli en je had een feest te pakken.

Equine Awareness CentreMerel Burggraaf paardengedragsdeskundige paardengedrag deskundige medium paard paarden equine behaviourist.jpg
Het prille begin, Hip wordt hier begeleid bij het vast staan en mag alles zien wat er aan ZIJN lichaam gebeurt. Met het hoofd zo laag, kan hij mooi blijven denken én blijven leren uiteraard. De volgende stap werd de hoefsmid (lees daarover meer in een van de eerdere blogposts)!

Hoewel het heel spannend klinkt om een paard met angstagressie te kopen (en dat is het ook), wist ik vanaf het begin dat wij het samen zouden kunnen gaan oplossen. Ik kon immers op een prachtige manier contact met hem maken en ik wist dat dit het begin zou zijn van zoveel meer. Het was voor mij de aanleiding om een op de wetenschap gebaseerde opleiding te volgen om Equine Behaviourist te worden, oftewel Gedragsdeskundige voor Paarden. 

Natuurlijk heb ik Hip eerst laten bijkomen toen hij bij mij kwam. Toch ben ik ook vrijwel meteen met clickertraining begonnen. Clickertraining, oftwel R+ (positieve bekrachtiging), heeft als groot voordeel dat je er geconditioneerde angsten mee kunt oplossen en dat het 100% welzijnsproof is! Deze methode is nooit aversief, maar juist altijd gericht op het welzijn, positiviteit en kalmte. Het verandert letterlijk de hersenpaden, het zenuwstelsel en het soort hormonen dat wordt afscheiden (van adrenaline bijvoorbeeld naar dopamine). In dit kader heb ik Hip bewust eerst geleerd om zijn hoofd omlaag te brengen. Wanneer het hoofd omlaag is, dan worden er hormonen aangemaakt die bij kalmte horen. Denk maar aan hoe kalm een paard is, als hij graast. En het tegenovergestelde, een paard dat stress heeft doet vaak zijn hoofd helemaal omhoog. Later bleek dat het aanleren van de lage hoofdhouding een super keuze was. Het werd regelmatig een redding en ook de basis voor het aanleren van nieuwe dingen of het omvormen van angst naar vertrouwen.

Al vrij in het begin, Hip was pas 4 toen hij bij mij kwam, raakte Hip in paniek op de poetsplaats. Ik vroeg hem zijn hoofd omlaag te doen, zonder dwang, maar juist met een target, waardoor hij op dat moment net genoeg kalmeerde om weer contact met hem te krijgen en in rust van de poetsplaats af te lopen. Wat was dat een overwinning voor ons allebei. Zeker in het begin waren er wel eens cruciale momenten. Het mooie is, dat oude hersenpaden die niet meer gebruikt worden (angst/paniek) uiteindelijk verdwijnen en dat nieuwe hersenpaden (hoofd omlaag bij stress om kalmte te krijgen) steeds sterker worden. Nu is het zelfs zo dat Hip er zelf voor kiest om zijn hoofd omlaag te brengen wanneer hij iets spannend vindt. Zo kan hij blijven nadenken en normaal blijven functioneren.

Houding beïnvloedt dus gedrag en verandert letterlijk de hersenen. Hiermee kun je een paard dus blijvend helpen. Het is dan natuurlijk wel belangrijk om dit in alle rust aan het paard te leren en niet het paard te dwingen het hoofd naar beneden te brengen. Dit heeft namelijk een heel ander effect.

Equine Awareness Centre Merel Burggraaf paardengedrag gedragsdeskundige voor paarden paardnemedium
Hier is Hip anderhalf jaar bij me. Je ziet hier een open en vrij paard. Clickertraining is één van de belangrijkste aspecten die hieraan hebben bijgedragen <3

Zo zet ik de houding op allerlei manieren in bij het trainen van paarden. Kalmte vind ik belangrijk omdat je dan kunt blijven communiceren met elkaar. En er zijn ook andere mooie koppelingen te maken. Zo kun je een paard dat stress of angst heeft beter laten stil staan en het hoofd omlaag vragen dan hem er ‘doorheen rijden’. De draf en galop zijn namelijk gekoppeld aan het overlevingsmechanisme vluchten en ook aan vechten. Je kunt je voorstellen dat kalmte simuleren met de houding, een paard ook werkelijk kalmer maakt. Het brein weet namelijk het verschil niet tussen een gesimuleerde houding en een echte houding. Het paard gaat er zelf ook steeds vaker bewust voor kiezen om de kalme houding aan te nemen. Je geeft hem tools om het op te lossen. Goed aangeleerde houdingen, die ook passen bij het moment en de mindset, zijn een super tool.

Heb jij een paard met angst? Of wil jij je paard gewoon fijne dingen leren op een positieve manier? Neem dan gerust contact met me op.

Hartelijke groet,
Merel Burggraaf
NAC Equine Behaviourist Level 1